Endüstriyel tesislerin Ülke kalkınmasındaki rolünün ne kadar önemli olduğu ve bu tesislerde üretimlerinin aksamadan devam etmesi, hiç durmaması için çeşitli önlemler alınması gerekmektedir. 

 Bu önlemler içerisinde en önemli olanı ise yangın güvenliği önlemleridir.  Zira yangın bir anda gelir ve bırakın üretimi aksamayı, belki de işletmeyi tamamen yok edebilir. 

Endüstriyel tesislerde Yangın güvenliğinin tam olarak sağlanması, olmazsa olmazlardandır. 

İşletmelerde, yangının çıkmaması için çeşitli yangın önlemleri alınmakta fakat buna rağmen yinede yangınlar meydana gelmekte, eğer işletmede söndürme sistemleri varsa sistem devreye girerek, yangına müdahalede bulunmakta fakat çoğu zaman yangını söndürmediği de görülmektedir. 

Komuta ettiğim yüzlerce fabrika yangınlarının birçoğunda, yangın söndürme sistemlerinin standart dışı yapılmasından ve periyodik bakımlarının yapılmamış olmasından dolayı devreye giremediği, ya da devreye girse de söndürme performansının yetersizliğinden, yangını söndürmediğine şahit olmuşuzdur.  

Endüstriyel tesislerdeki yangın söndürme sistemleri içerisinde en yaygın olanı, ıslak borulu springler otomatik yangın söndürme sitemidir.  

Islak borulu springler otomatik yangın söndürme sitemi kurulumunda, özelikle yapının tavan yüksekliği ve üretim tehlike sınıfı çok önemlidir. Bu önemli kriterlere uyulmadığında seçilen malzemeler ve su hesaplamaları yanlış olur ve sistem emniyetli çalışamaz. 

TS EN 12845 (Otomatik springler sistemi)  Bina tavan yüksekliği en fazla 7 metreye kadar olan yerler için standart belirlemiştir. Yüksekliği daha fazla olan yerler için Türk standartlarında bilgi yoktur. Buna rağmen yinede fabrikalara kurulan sipringler sistemlerinin çoğunun yinede, yükseklik hiçe sayılarak,                              TS EN 12845 standartlarına göre yapıldığı görülmektedir. 

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin 5-2 nci maddesi , ” Türk veya Avrupa Standartlarında düzenlenmeyen hususlarda, uluslararası geçerliliği kabul edilen standartlar da kullanılabilir” denmektedir.  

Bu durumda yüksek tavanlı binalarda, dünya üzerinde kabul görmüş, NFPA 13 springler otomatik söndürme sistemleri standartlarına göre sistemlerin yaptırılmasının daha emniyetli olacağı muhakkaktır.   

Zira, sistem yapılacak yerin tavan yüksekliği 10 metrenin üzerinde olduğunda, yangın esnasında ortaya çıkan ısı miktarına bağlı olarak sıcaklığın sprinkleri çalıştırması uzayacak, yangın büyüyecek ve springlerden akan su damlacıklarının çoğu, yere düşmeden buharlaşacak ve yangını söndürmede yetersiz kalacaktır, oysa sistemden akan su ile yangının homojen olarak bastırılması ve söndürmesi esastır. 

Ayrıca Binaların yangından korunması hakkında yönetmelik Madde 96 gereği, Islak borulu springler yangın söndürme sitemi kurulumunda, 

Yeterli  sayıda zon oluşturulmadığı, 

Maksimum zon alanlarına uyulmadığı, 

Ana besleme borusu birden fazla yangın zonuna hitap ediyor ise, her bir zon veya kolon hattına akış anahtarları, test, drenaj vanası ve izleme anahtarlı hat kesme vanaları konulmadığı görülmektedir. 

 SONUÇ OLARAK                                                                                                                                                            

Sistemlerin kurulumunda, işin tecrübeli ve ehil kişilere verilmesi gerektiği, TS EN 12845 standardının birçok yapı uygulamalarına cevap verir nitelikte olduğu fakat fabrikaların depoları gibi yüksek tavanlı yerler için uygulanmaması gerektiği , 

 yüksek tavanlı fabrikalarda NFPA13  standartlarının uygulanması gerektiği değerlendirilmektedir .    

Şunu hiçbir zaman unutmamamız gerekir, 

Uygun olmayan yangın malzemeleri  ve söndürücüler yangın söndürmez, insan hayatı söndürür. 

KAYNAKLAR 

Binaların yangından korunması hakkında yönetmelik Madde 96 

TS EN 12845 Otomatik springler sistemi 

NFPA 13 ” Standart for the Insallatıon of sprinler systems “ 

İSMAİL CENK KURAL                              

KURAL YANGIN GÜVENLİĞİ   

GENEL MÜDÜR