Ergene Hayata Dönsün eylemleri sonrasında 6 Mayıs 2011 tarihinde Şafak Harekatı adıyla bir çalışma başlatıldığı duyuruldu. İşte o çalışmanın ürünü olarak Derin Deşarj Projesi diye Ergene Nehri çevresindeki fabrikaların sıvı atıkları Organize Sanayi Bölgelerinde kurulacak Atık Arıtma Tesisleri(AAT)´nde toplanacaktı. Bu AAT´lerin çıktısı kapalı kanallar üzerinden Marmara Denizi kıyısına ulaştırılacak ve buradan kıyının açıklarında, metrelerce derine verilecekti.
Bu sene Şafak Harekâtı 10. yılına ulaştı. Projenin şekillenmeye başladığı ilk günden beri, takip edebildiğimiz her aşamada "AAT çıktılarını denize vermek ölümdür" dediğimizde buna çevreciler arasından bile inanmayanlar vardı.
Arıtma sürecinin maliyetli olmasından ve kanal sisteminin kapalı olmasından kaynaklanan bir gözden-gönülden ırak iş çevirme şüphesini Kasım 2012´den beri defalarca konferanslar, seminerler, paneller, basın açılamaları, haberler, yazılar ve TV programları ile dile getirdik.
Hemen öncesinde projede yaşanan, bu sorunlar basına yansıdığı için sorun yaratan ve Kasım 2020´de resmi açılışı heyecansız bir şekilde yapılan Derin Deşarj sistemi; Marmara Denizi çevresindeki diğer benzerleri gibi ölümcül riskleri denize boca eden bir düzenektir.
Tesadüf mü bilemeyiz ama Kasım 2020´den beri Marmara´da bir afet artarak ve her geçen gün daha da ölümcül bir doğal kaynakları boğan yapısıyla deniz tabanını kuşattı. Bunun yüzeyde görünen çok küçük bir kısmı bile ülkeyi 6-7 ay içerisinde seferberlik aşamasına getirdi.
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI DA #MÜSİLAJ DEDİ:
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum Twitter hesabından paylaştığı dört twit ile müsilaj meselesine dahil oldu. Sanırım; herkes ´mesajı´ aldı!
MÜSİLAJ MESELESİNDE 2 ŞEY YAPILACAK!
Şimdi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı #Dünya_Çevre_Günü´nden bir gün önce 4 Haziran 2021 Cuma günü çözüme herkesi dâhil ederek tüm tarafların katılımıyla “Marmara Denizinde Müsilaj Sorunu ve Çözüm Önerileri” konulu bir çalıştay düzenliyor.
Bu çalıştayda konu ele alınacak. İki gün içerisinde ne gibi bir sonuca varılacaksa Dünya Çevre Günü´nden bir gün sonra 6 Haziran 2021 Pazar günü “Marmara Denizini Koruma Eylem Planı”nı tamamlanacak ve kamuoyuyla paylaşılacak.
BAKAN AÇIKLADI:
«Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum´un açıklaması şöyleydi:
1- Üç tarafı denizlerle çevrili ülkemizin mavi vatanlarını tehdit eden önemli sorunlardan birisi de Deniz Salyası (Müsilaj).
Marmara Denizinde görülen ve hepimizi derinden etkileyen çevresel soruna da yine hep birlikte-ortak akılla-çözüm üreteceğiz.
#MarmaraDenizi
2- Temelde Müsilaja yol açan 3 neden öne çıkıyor;
- Küresel ısınmanın yol açtığı deniz suyu sıcaklığındaki yükselme,
- Denizdeki durağanlık,
- Ve Kirlilik.
3- Bakanlık olarak 300 kişilik ekibimizle Marmara Denizi’nde 91 noktayı, karada da tüm arıtma tesislerini ve kirlilik kaynaklarını denetliyoruz. Alınan örnekleri Çevre Laboratuvarımızda inceliyoruz. Bu çalışmalarımızı yerel yönetim ve üniversitelerimizle birlikte yürütüyoruz.
4- Bu konuda belediyelerimize büyük işler düşüyor. Çözüme herkesi dâhil ederek tüm tarafların katılımıyla 4 Haziran’da “Marmara Denizinde Müsilaj Sorunu ve Çözüm Önerileri”
çalıştayımızı yapacağız. 6 Haziran’da da “Marmara Denizini Koruma Eylem Planı”nı kamuoyuyla paylaşacağız.»
NASIL ÇÖZERİZ?
Nasıl çözeriz diye düşünecek bir şey yok! Çözüm ortada:
1- Atık Arıtma Tesisleri fabrikalardan borularla gelen sıvı atıkları ARITMADAN SİSTEME VERMEYECEK!
2- Kıyı yerleşimlerinde doğrudan denize veren kanalizasyonlar kolektörlerle Atık Arıtma Tesislerine ulaştırılacak.
3- Kıyı şeridinde yerleşik sanayi işletmelerinin müstakil Atık Arıtma Tesislerini ve OSB´lerde kurulu toplu Atık arıtma tesislerini çalıştırması zorunlu tutulacak. Çalıştırıldığı denetlenecek.
4- Büyükşehirlerin arıtmadan kıyı şeridinde kolektörlerle topladığı ve deniz akıntılarını kullanarak şehirlerden uzaklaştırdığını zannettiği atıklarla ilgili projeler tekrar ele alınarak Atık Arıtma Tesisine yönlendirilmeyen hiçbir atık denize verilmeyecek.
5- Marmara (ve diğer denizler için) havzası içerisinde bulunan ve Marmara´ya (ve diğer denizlere) dökülen akarsular üzerindeki yerleşimler ve sanayi tesislerinin atık deşarjlarını izleyen Akarsu Atık İzleme Sistemi-AAİS oluşturulacak.
6- Sanayi tesislerinin üretim kapasiteleri ve atık kapasiteleri arasındaki istatistiksel hareketi izleyen sistem atık kontrol devreye sokulacak.
7- Atık Arıtma Tesislerin işletme bilgileri gerçek zamanlı ve güncel olarak halkla paylaşılacak.
Olması gerekenlerden bazıları bunlar da, ne kadarı olur, ne kadarı hayal olarak bir başka bahara kalır, bekleyip göreceğiz!
Umarım bir gün Dünya Çevre Günü de afetlerle, felaketlerle, facialarla boğulu gündemin arasında kaynamaz ve kutlu olur.
Hep sevgi ile kalın.
Murat Sevgi
Trakya Platformu Yürütme Kurulu Üyesi
ÇKK Çevre ve Sağlık Çalışma Grubu Başkanı
